Een lang onzichtbare ziekte
Endometriose is een chronische gynaecologische aandoening die ongeveer één op de tien vrouwen treft. Ondanks deze prevalentie blijft de ziekte vaak onbekend en ondergediagnosticeerd. "Menstruatiepijn werd lange tijd als normaal beschouwd. Maar als de pijn zo erg is dat je niet naar school of werk kunt, is dat niet normaal," legt Dr. Fiona Avau, specialist in gynaecologie en verloskunde, uit.
Wat is endometriose?
Het endometrium is de laag die de baarmoeder bekleedt, zich elke maand verdikt ter voorbereiding op een mogelijke zwangerschap en wordt afgestoten tijdens de menstruatie. Bij sommige vrouwen migreren fragmenten van dit endometrium en hechten zich elders in het lichaam, voornamelijk in de buikholte, op de eierstokken of de darmen (vaker dan de blaas). "Deze stukjes weefsel reageren op hormonale cycli en veroorzaken chronische ontstekingen, verklevingen en intense pijn, vooral tijdens de menstruatie," zegt de specialist. Dit kan ook een impact hebben op de vruchtbaarheid.
Variabele symptomen en vaak een late diagnose
Endometriose uit zich niet altijd op dezelfde manier. De meest voorkomende symptomen zijn:
-
Invaliderende menstruatiepijn die niet verdwijnt met een eenvoudige pijnstiller,
-
Pijn tijdens seksueel contact,
-
Spijsverterings- of urineproblemen die optreden tijdens de menstruatie (diarree, constipatie, bloed in de ontlasting of urine),
-
In ernstigere vormen, pijn in de borstkas of zenuwpijn.
"Het probleem is dat de ernst van de ziekte niet noodzakelijk evenredig is met de ervaren pijn. Sommige vrouwen met een milde vorm lijden enorm, terwijl anderen met een ernstige vorm weinig symptomen hebben. Dit maakt de diagnose complex," legt Dr. Avau uit.
Een gespecialiseerde kliniek voor een volledige behandeling
In de endometriosekliniek wordt een multidisciplinair team ingezet om patiënten te ondersteunen:
-
Gynaecologen gespecialiseerd in chirurgie,
-
Radiologen met expertise in beeldvorming van endometriose,
-
Kinesitherapeuten gespecialiseerd in pijnbestrijding,
-
Psychologen voor emotionele ondersteuning.
"Ons doel is om elke patiënte een gepersonaliseerd zorgtraject te bieden en niemand langer in diagnostische onzekerheid te laten," bevestigt Dr. Avau.
Welke behandelingen?
De behandeling van endometriose is gebaseerd op verschillende pijlers:
Medicatie:
-
Pijnbestrijding met ontstekingsremmers,
-
Hormonale therapieën (anticonceptiepil, hormonale spiraaltjes, etc.) om de symptomen te verminderen en de laesies in rust te brengen.
Aanvullende benaderingen:
-
Kinesitherapie om spieren te ontspannen die door pijn verkrampen,
-
Ontstekingsremmende voeding,
-
Psychologische begeleiding.
Chirurgie:
-
Als laatste redmiddel, wanneer medicatie onvoldoende werkt of de endometriose te ernstig is.
"Maar een operatie moet goed overwogen worden, want elke ingreep kan een impact hebben op de vruchtbaarheid," waarschuwt Dr. Avau. Een gepersonaliseerde evaluatie is daarom essentieel.
Een verbeterde diagnose, maar nog een lange weg te gaan
Dankzij meer bewustwording, onder andere via sociale media, worden diagnoses steeds vroeger gesteld. "We zien minder diagnostische onzekerheid dan tien jaar geleden. Maar de opleiding van zorgprofessionals blijft cruciaal om de opsporing en behandeling van de ziekte verder te verbeteren."
Naar een betere ondersteuning van patiënten
Aangezien endometriose een chronische ziekte is, stopt de zorg niet bij de diagnose. "Het is essentieel om patiënten te informeren over hun opties en hen oplossingen aan te bieden die aansluiten bij hun levensstijl en plannen, of het nu gaat om pijnbestrijding, vruchtbaarheidsbehoud of gewoon dagelijkse ondersteuning."