Ter gelegenheid van de Werelddag van de Apotheker op maandag 25 september, hadden wij een gesprek met Olivier Jullion, Verantwoordelijke van de apotheek van de Iris Ziekenhuizen Zuid, en Anne-Elisabeth Petit, ziekenhuisapotheker.
Dank aan alle teams van de apotheek die elke dag opnieuw ten dienste staan van de patiënten en de zorgverleners!
-
Wat zijn de belangrijkste taken van een ziekenhuisapotheek?
Olivier Jullion: Onze belangrijkste taken omvatten de bevoorrading, bereiding, verdeling en een veilig beheer van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen (implantaten en steriel materiaal). Dat valt onder het logistieke aspect van ons werk. We hebben echter ook een zorgdimensie, waaronder het optimaliseren van de farmacotherapie voor patiënten en het bevorderen van het juiste gebruik van farmaceutische producten binnen het ziekenhuis.
-
Waarin verschillen de ziekenhuisapotheken van de stadsapotheken?
Anne-Elisabeth Petit: Wij delen een essentiële gemeenschappelijke basis: onze kerntaak is te zorgen voor het juiste gebruik van geneesmiddelen bij patiënten. De meeste behandelingen die in ziekenhuizen worden verstrekt komen overeen met deze die we in de stadsapotheken vinden en de uitdagingen op het gebied van logistiek en therapeutische optimalisering zijn erg vergelijkbaar, of de apotheker nu in een ziekenhuis of in een ambulante sector werkt. Toch zijn er ook belangrijke verschillen. Sommige geneesmiddelen zijn bijvoorbeeld strikt voorbehouden voor gebruik in het ziekenhuis vanwege de strikte regelgeving voor de verstrekking en toediening ervan. Dit is vooral het geval voor bepaalde antibiotica die voorbehouden zijn aan het ziekenhuis of die een nauwgezette opvolging vereisen, de levering van en het toezicht op de productie van chemotherapie, het beheer van implantaten, ... Ziekenhuisapothekers krijgen ook een gevorderde opleiding in farmaceutische zorg - klinische farmacie - waardoor ze een echte rol kunnen spelen in de verbetering van de kwaliteit van de patiëntenzorg.
Tot slot is het ziekenhuis een bevoorrechte omgeving, omdat het de samenwerking met de zorgverleners vergemakkelijkt. Samenwerking en overleg binnen het ziekenhuis zijn van vitaal belang voor ons werk.
-
Hoe functioneert de apotheek in de Iris Ziekenhuizen Zuid?
Olivier Jullion: De apotheek van de Iris Ziekenhuizen Zuid bestaat uit een team van ziekenhuis- en niet-ziekenhuisapothekers, farmaceutisch-technisch assistenten, magazijniers en administratieve medewerkers, verspreid over de drie campussen. Hierdoor staan we in contact met alle zorgmedewerkers en patiënten.
De apotheken op de campussen Molière Longchamp en Etterbeek-Elsene zijn verantwoordelijk voor de levering van geneesmiddelen op hun eigen campus en, respectievelijk, op de campussen Joseph Bracops en Baron Lambert.
Elke campus heeft ook zijn eigen specifieke eigenschap. Zo wordt de bereiding van intraveneuze chemotherapie uitsluitend uitgevoerd op Joseph Bracops, is het beheer van steriel materiaal gecentraliseerd op de campus Molière Longchamp en het beheer van de dialyse- en radiologiediensten in de apotheek van Etterbeek-Elsene.
Het team van de implanteerbare medische hulpmiddelen is op de drie campussen aanwezig om zo dicht mogelijk bij de operatiekwartieren te staan.
-
Hoe verloopt de samenwerking tussen de apotheek van de Iris Ziekenhuizen Zuid en het zorgpersoneel om de veiligheid en de efficiëntie van medicamenteuze behandelingen te garanderen?
Anne-Elisabeth Petit: De ziekenhuisapotheek beschikt over verscheidene procedures voor een veilig gebruik van geneesmiddelen. Wat de geneesmiddelen betreft, wordt elke behandeling gevalideerd door een apotheker en worden bereidingen voor patiënten onderworpen aan een dubbele controle om ervoor te zorgen dat de behandelingen overeenstemmen met de medische voorschriften. De apothekers spelen ook een belangrijke rol in verschillende institutionele comités. Het medisch-farmaceutisch comité, bijvoorbeeld, bepaalt de geneesmiddelen die beschikbaar moeten zijn in het ziekenhuis en valideert de institutionele praktijken met betrekking tot het gebruik van deze geneesmiddelen. Er bestaat ook een gelijkaardig comité voor medisch materiaal en voor het rationele gebruik van anti-infectieuze behandelingen in het ziekenhuis.
Olivier Jullion: Het leveren van eenheidsdoses op naam van de patiënt is ook bevorderlijk voor een correct gebruik van de geneesmiddelen.
-
Met welke uitdagingen wordt de apotheek geconfronteerd en hoe pakt u ze aan?
Olivier Jullion: De COVID-19-pandemie was een grote uitdaging, maar ligt nu grotendeels achter ons. Ook het huidige herontplooiingsplan van de medische activiteit in de Iris Ziekenhuizen Zuid is een uitdaging voor de apotheek. We moeten onze praktijken aanpassen om te voldoen aan de behoeften en ontwikkelingen die dit ambitieuze plan voorziet. Een mooi voorbeeld daarvan is de centralisering van de orthopedische activiteit op de campus Molière Longchamp. Het tekort aan zorgpersoneel is een andere zware uitdaging waar we dagelijks mee geconfronteerd worden.
Anne-Elisabeth Petit: Voorraadtekorten zijn tegenwoordig een grote uitdaging. Het komt steeds vaker voor dat we door onze voorraad zitten en het beheer hiervan vergt een even complexe als tijdrovende logistiek. Dat houdt in dat we onze manier van werken dagelijks moeten bijsturen. Natuurlijk overschrijden de gevolgen het strikte kader van de apotheek, met een impact op het werk van het zorgpersoneel en op de zorgkwaliteit. Ook hier is samenwerking binnen het ziekenhuis essentieel, zowel bij het invoeren van maatregelen om het gebruik van bepaalde producten te verminderen als bij het valideren van alternatieven.
-
Een kort woordje voor de apothekers op deze bijzondere dag?
Olivier Jullion: Het beroep van ziekenhuisapotheker is vaak onvoldoende gekend door het grote publiek en soms zelfs ook binnen de instelling zelf. Nochtans speelt de ziekenhuisapotheker een cruciale rol in de instelling door ervoor te zorgen dat al onze patiënten kunnen rekenen op hoogwaardige farmaceutische producten.