De Iris Ziekenhuizen Zuid hebben een specifiek zorgtraject ontwikkeld voor een betere begeleiding van vrouwen die een sterilisatie overwegen.
Dr. Fiona Avau, gynaecologe-verloskundige in de Iris Ziekenhuizen Zuid, licht dit initiatief toe en geeft ons alle essentiële informatie in het kader van dit traject dat werd uitgewerkt om tegemoet te komen aan de vragen en specifieke behoeften van vrouwen.
Aandachtig luisteren en zorgzaamheid zijn de hoekstenen van deze aanpak die geleide ondersteuning biedt en tot weloverwogen beslissingen leidt.
Bekijk hier het interview.
- Wat is een sterilisatie?
Sterilisatie is een, in principe, definitieve vorm van anticonceptie die kan worden uitgevoerd door middel van twee relatief korte chirurgische ingrepen (ongeveer 20 tot 30 minuten):
- Het plaatsen van clips op de eileiders; deze methode geniet de voorkeur bij vrouwen jonger dan 30 jaar. Hoewel deze procedure beantwoordt aan de wens van een definitieve sterilisatie, biedt ze een vrouw die later van gedachten verandert de mogelijkheid om beroep te doen op een herstelingreep. Hierbij wordt de doorgang van de eileiders hersteld tijdens een kijkoperatie. Het is echter belangrijk te noteren dat de resultaten van een hersteloperatie niet altijd gegarandeerd zijn.
- Verwijderen van beide eileiders (salpingectomie), een definitieve methode.
Als men de beslissing betreurt kan men zowel na het plaatsen van clips of na een salpingectomie nog altijd beroep doen op medisch begeleide voortplanting (MBV) en in-vitrofertilisatie (IVF).
Het is ook belangrijk te weten dat sterilisatie in beide gevallen geen impact heeft op de menstruatiecyclus.
- Wat motiveert vrouwen, ook vrouwen die nooit kinderen hebben gehad, om een sterilisatie te overwegen?
Van alle zogenaamde natuurlijke anticonceptiemethoden onderscheidt sterilisatie zich door zijn hoge efficiëntie. De meeste personen die voor deze optie kiezen, zijn op zoek naar de meest natuurlijke vorm van anticonceptie waarbij hun menstruatiecyclus, libido en hormonale balans behouden blijven.
Er dient echter te worden benadrukt dat vrouwen, zelfs met sterilisatie, zich ervan bewust moeten zijn dat de periode voor de menopauze kan leiden tot aanzienlijke hormonale veranderingen, zoals onregelmatige cycli en zeer zware menstruaties. Sterilisatie sluit daarom niet uit dat u op een dag hormonen moet nemen om deze veranderingen weer in evenwicht te brengen.
- Waarom hebben de Iris Ziekenhuizen Zuid een speciaal zorgtraject ontwikkeld?
Het idee van een zorgtraject in de Iris Ziekenhuizen Zuid kwam er naar aanleiding van de vaststelling dat veel patiëntes moeite hebben om toegang te krijgen tot sterilisatie wanneer ze daarvoor kiezen.
Vandaar de wil om een zorgtraject uit te werken voor alle vrouwen die een sterilisatie willen ondergaan, ongeacht hun leeftijd of zwangerschapservaring. Op die manier kunnen ze genieten van de begeleiding door een gespecialiseerd, zorgzaam team.
- Aan welke criteria moet worden voldaan om voor dit traject in aanmerking te komen?
Er zijn geen specifieke criteria, omdat het medisch team rekening houdt met de motivatie en wensen van de patiënte. Het team verzekert zich ervan dat haar beslissing weldoordacht werd genomen op basis van alle informatie die ze in dat verband heeft ontvangen.
Vrouwen jonger dan 18 jaar kunnen dit met een gynaecoloog-verloskundige bespreken. Hij of zij zal echter eerder andere alternatieven voorstellen en de patiënte uitnodigen om terug te komen als ze 18 jaar is.
- Hoe ondersteunen de teams van de Iris Ziekenhuizen Zuid de vrouwen concreet bij het maken van deze keuze en hoe verloopt het begeleidingsproces?
Het proces begint met een raadpleging met een gynaecologisch chirurg om de opties en mogelijke complicaties te bespreken. De patiëntes kunnen rechtstreeks een afspraak maken of worden doorverwezen door hun gynaecoloog of huisarts. Patiëntes, en dan vooral diegenen jonger dan 30 jaar of die nooit zwanger zijn geweest tot de leeftijd van 40 jaar, hebben een afspraak met onze psycholoog. Het doel van dit gesprek is niet om te bepalen of de patiënte in aanmerking komt, maar wel om ervoor te zorgen dat de keuze zorgvuldig wordt overwogen. Vervolgens wordt een tweede raadpleging met de chirurg gepland om de datum van de ingreep vast te leggen. Na de ingreep wordt een postoperatieve opvolging voorzien en gaat de patiënte verder op jaarlijkse controle bij haar gynaecoloog.
- Wat zijn de voor- en nadelen van een sterilisatie?
Hoewel sterilisatie een natuurlijke contraceptieve optie is die een ruime vruchtbaarheidscontrole biedt, is het belangrijk dat deze beslissing zorgvuldig wordt genomen door de voor- en nadelen van deze methode objectief te beoordelen.
Ondanks het feit dat het een korte ingreep is met beperkte complicaties, blijft sterilisatie een chirurgische ingreep onder volledige narcose. Studies hebben aangetoond dat de kans op spijt toeneemt naarmate de vrouw jonger is en, hoewel het vrij zeldzaam voorkomt, bestaat er nog steeds een risico op mislukking, vooral bij het plaatsen van clips.
Sterilisatie door salpingectomie heeft het voordeel dat het volledig onomkeerbaar is en dat het een preventief effect heeft omdat het risico op eierstokkanker vermindert.
Beide methodes staan echter garant voor een hoge efficiëntie, maken andere anticonceptiemiddelen overbodig en bieden een geruststellende optie die vooral gunstig is voor vrouwen die traumatische ervaringen hebben meegemaakt.
- Bestaan er nog andere alternatieven?
Ja, er zijn andere alternatieven voor sterilisatie, zoals het koperspiraaltje en hormonale anticonceptiemethoden, waaronder het hormonaal spiraaltje, de pil, implantaten, …
Er bestaan ook andere natuurlijke anticonceptiemethoden, maar die zijn minder doeltreffend (thermische methode, kalendermethode, cervixkapje, …).
Het is sterk aanbevolen om deze opties met een gynaecoloog te bespreken teneinde de methode te kiezen die het beste bij uw persoonlijke behoeften past.
Onze specialisten